Wat is een omloopkabelbaan?
Aan de kabel(s) van een omloopkabelbaan hangen meerdere gondels of stoeltjes. De capaciteit van een individuele gondel is niet zo groot als die van de cabines van een pendelkabelbaan, maar in totaal kunnen er meer passagiers, sneller, meer naar boven en beneden. De gondels die hangen aan een omloopkabelbaan (Umlaufseilbahn) draaien steeds rondjes. Ze gaan dus niet zoals bij een Pendelkabelbaan heen en weer op hetzelfde (kabel)spoor maar draaien boven en beneden rond de kabelschijf en gaan vervolgens weer met de draagkabel mee. Deze draagkabel bestaat uit 1 geheel en loopt helemaal rond via de kabelschuiven.
Er zijn twee soorten omloopkabelbanen:
- Variant met vaste klemmen
- Variant met koppelbare klemmen.
Omloopkabelbaan met vaste klemmen
In de jaren 30 en 40 werden er in de opkomende wintersportgebieden veel sleepliften ingezet. Aangezien veel berggebieden niet de financiële mogelijkheden hadden om dure cabine kabelbanen te bouwen was een sleeplift een ideale oplossing. Wintersporters werden door middel van een stang die men moest vasthouden naar boven gesleept. Al deze stangen zaten vast gemonteerd aan de draagkabel. Dit betekent echter ook dat de snelheid van een sleeplift nooit al te hoog kan omdat men anders niet kan instappen en uitstappen.
Om meer mensen te kunnen vervoeren en deze mensen een comfortbelere reis te bieden zijn gaandeweg de eerste stoeltjesliften ontstaan. Deze vervingen op sommige plaatsen de sleepliften. Ook deze stoeltjes zaten met vaste klemmen aan de draagkabel gemonteerd. Door middel van deze kabelklemmen kunnen zitten de stoeltjes goed vast en kunnen ze niet heen en weer schuiven over de kabel. Deze stoeltjesliften konden in de begintijd slechts 1 persoon per stoeltje vervoeren. Om de capaciteit te kunnen vergroten werden er vervolgens liften gebouwd waar je met zijn tweeën naast elkaar kon zitten, de tweepersoonsstoeltjeslift. Qua in en uitstappen ging dit nog goed. Het werd echter al lastiger bij de driepersoonsstoeltjesliften. De lift remde niet af en bleef altijd op een constant tempo doordraaien. De middelste persoon moest snel naar links of naar rechts rennen bij het uitstappen. Er zijn ook nog een aantal vierpersoonsstoeltjesliften met vaste klemmen maar dat was geen groot succes.
De omloopkabelbanen met vaste klem zie je nog steeds maar het zijn dan vooral de sleepliften en de kleinere stoeltjesliften.
Omloopkabelbaan met koppelbare klemmen
Om kabelbanen sneller te kunnen laten draaien en mensen toch rustig in- en uit te kunnen laten stappen is de omloopkabelbaan met koppelbare klemmen geïntroduceerd. Ook hier loop de draagkabel rond via de kabelschijven boven en beneden. De stoeltjes, cabines of gondels worden echter in de stations van de kabel gehaald. De koppelingen waarmee deze vastzitten aan de kabel hebben een soort hefboom systeem.
Stoeltjeslift met koppelbare klemmen
Zodra een stoeltje in het station aankomt glijdt deze op een spoor met wielen en wordt de hef, van de klem, ingedrukt zodat het stoeltje van de kabel gaat en op het spoor door blijft rollen. De snelheid die het stoeltje op dat moment heeft wordt door middel van wieltjes vertraagt tot de snelheid van het spoor. Het stoeltje blijft op dit spoor zodat de passagiers rustig uit- en in kunnen stappen. Het stoeltje draait rond de kabelschijf en wordt nu door middel van wieltjes weer op de snelheid van de ronddraaiende kabel gebracht. De hef wordt weer losgelaten en het stoeltje klemt automatisch weer vast aan de kabel.
Voordelen omloopkabelbaan met koppelbare klemmen
Het systeem met koppelbare klemmen heeft dus als voordeel dat de rit korter duurt omdat de kabel veel sneller kan draaien. Daarnaast kunnen er tegelijkertijd meer mensen worden meegenomen omdat de snelheid wordt aangepast in de stations zodat iedereen rustig in- en uit kan stappen.
Meerdere kabels
Tegenwoordig zijn er, naast de variant met 1 kabel waarbij deze dient als draag- en trekkabel, ook varianten van omloopkabelbanen met 2 of 3 kabels. In geval van 2 kabels is er een aparte draag- en een aparte trekkabel. De cabine rolt over de draagkabel en wordt getrokken door de trekkabel. Bij de variant met 3 kabels zijn er 2 draagkabels en 1 trekkabel. Het voordeel van meerdere draagkabels is dat de cabine minder vatbaar is voor wind en stabieler door de lucht zweeft.
Kabels splitsen
De kabel die wordt gebruikt bij een omloopkabelbaan bestaat uit 1 geheel zodat deze niet kan knappen. Om een losse kabel als één geheel te krijgen moet deze worden gesplitst. Het splitsen van een kabel is een vak apart. Het is zwaar werk en wordt, bij de bouw van een kabelbaan, uitgevoerd door speciale teams die geoefend zijn in het splitsen van kabels. Zie het filmpje om een beeld te krijgen van hoe het kabelsplitsen in zijn werk gaat.
Wil je meer weten over de verschillende soorten kabelbanen, download dan gratis het complete kabelbaanoverzicht.
